Empati neydi? Empati anlamaktı! Karşındakinin yerine kendini koymaktı!
Kendimizi karşımızdakinin yerine koyarken onun duygularını, düşüncelerini, hislerini, arzularını, isteklerini ve ihtiyaçlarını anlamaya çalışmaktı!
E koydum kendimi karşımdakinin yerine ne olacak ki ? Böyle de yaşarım ben ! diyenler olabilir.
Aslında bu iş için taa başa gidip oradan başlamalıyız.
Yani çocukluktan…
Yaşına uygun sorumluluk verilmiş, gerçekten dinlenmiş ve anlaşıldığını hissetmiş, aklına takıldığını sorabilme cesaretini göstermesine imkan tanınmış çocuklar yetişkin olduğunda “Empati” kurabilen bireyler olabilirler.
Karşımızdakini anlamak için çaba gösterebilmek, öncelikli olarak kendimizi anlamaktan geçmektedir.
Kendini anlamakta tanımaktan…
Kişinin kendini tanıması, olumlu veya olumsuz, güçlü veya güçsüz, sevimli veya sevimsiz gibi.. Her yönüyle kendinin, benliğinin farkında olabilmek. Ayrıca bunları bilmek kişiye daha kolay ve hızkı bir baş etme becerisi veya stratejisi imkanı sunacaktır.
Kendini tanıyıp anladıktan sonra karşımdakini tanıyacağım.
Onu tüm özellikleri ve kendi hikayesi içerisinde değerlendirmeye çalışacağım. Daha sonra zaten anladığımı ve bir çok düğümün çözüldüğüne tanık olacağım.
Tabi her zaman bu kadar mükemmel bir düzende işlemeyebilir bu sistem. İşlemediği noktada dönüp kendimize doğru soruları sorabilmek lazım. Bazen işlememesinde bir hayır olabilir. Eksik, hatalı, aksak tarafı görmemizi, fark etmemizi kolaylaştırabilir.
Ben kimim ?
Ne hissediyorum ?
Ne istiyorum ?
Kendimden ne bekliyorum ?
Karşımdakini anlamak bana ne kazandıracak?
Daha iyi hissetmeyi
Kabul hissi
Daha sağlıklı iletişim kurmayı
Önemsenmişlik hissi
Güvenli hissetme
Muhakeme becerisi
Problem Çözme becerisi
Çözüm odaklı bir yapı
Sosyal ilişki becerisi
Daha fazla empati için ;
Dinlemek
Karşımızdaki kişiyi etkin dinlemek. Dinlerken jest, mimik ve bedensel bazı hareketlerle dinlediğimizi belirten sözlü veya sözsüz ifadeler kullanmak, konu ile ilgili sorular sormak ( merak), geri bildirim vermek
Farklı Fikirlere Açık Ol
Farklı türde kitaplar, yeni bir dil öğrenmek, yeni kültürler keşfetmek, yeni lezzetler tatmak, yeni bir hobi, yeni insanlarla tanışmak
Düşün - Bekle - Konuş
Söylediklerimizi bazen kafamızın içindeyken süzgeçten geçirmek, trafik ışıklarını kullanarak kırmızıda durup düşünmek, sarıda düşündüğümüzü süzgeçten geçirmek ve yeşilde hazır olduğumuzu hissediyorsak konuşmak
Kendini Tanı
Kendinde sevdiğin ve sevmediğin özellikleri yazmak, günlük tutmak, güçlü ve zayıf yönlerini gözden geçirmek, kendini olduğu haliyle kabullenmek, kendimize ara ara ne hissediyorum ve ne istiyorum diye sormak, iyi hissettiğinde neler yaparsın ?, Kötü hissettiğinde neler yaparsın ? sorularını
gözden geçirmek.
Klinik Psikolog Yeliz Bayraktar Aymete