Ergenlik çocukluk döneminden yetişkinliğe geçişi kapsayan bir süreç.
Ergenlik erken( 10-13 yaş), orta (14-17 yaş) ve geç (18-22 yaş) olmak üzere 3 dönemde incelenir. Bu süreç kişinin dönüşüm yaşadığı bir süreç ve farklı bir dünyaya adım attığı bir süreçtir.
Bireyin iskelet ve cinsel üreme sisteminde hormonların üretimine bağlı olarak gelişimlerin hızlı olduğu görülmektedir.
Bedensel olarak değişimler hem fiziki hem de bilişsel olarak görülmektedir. Birey yavaş yavaş çocukluk yüz ifadesini kaybeder. Bedensel olarak hızlı büyümenin orantısız vücud ölçüleri olabilir. Bu durum bireyi rahatsız eder. Çoğu zaman elini kolunu nereye koyacağını bilemez. Değişimle beraber sorgulamalar başlar. Kendini ve etrafını sorgular yeni bir dünya görüşü oluşturmaya başlar. Bu süreçte etraftan etkilenmeler, özenmeler ve model almalar çok fazla görülür. Beden algısında da değişiklikler görülür, kendini beğenmeme, vücudundan şikayet etme vb durumlarla karşılaşılır. Yeni gelişen dünya görüşü ile birlikte sosyal çevre şekillenmeye başlamaktadır.
Ergenliğin süreci kız ve erkeklerde olarak farklı şekillerde yaşanmaktadır. Bu nedenle değerlendirmelerde bu kısımda göz ardı edilmemelidir. Toplum tarafından atfedilen kadın ve erkek olgularını anlayabilmeleri ve tanımlama yapabilmeleri için sağlıklı özdeşim kurmaları önemlidir. Bu süreçte anne baba olarak kitaplardan destek alınabilir. Aynı zamanda bu süreci daha rahat anlamlandırabilmek ve sorularına cevap bulabilmesi için onları da yönlendirebilirsiniz.
Çocuklarının ergenlik sürecinde anne ve babalar ne yapmalı ? Nasıl davranmalı ?
Öncelikle ergen kişi kimlik arayışı içidedir yaklaşımımız sakin, arayışında yardımcı ve destekleyici olmalı
Bir geçiş döneminde olduğunu unutmamalı ve anlayışlı yaklaşmalı
Kabul ve güven çok önemli, tüm özellikleri ile kabul etmeli. Güvendiğinizi hissettirmeli, sevdiğinizi göstermeli
Kendi özeline, mahremiyetine saygı duymalı
Bu dönemle ilgili bilgi almak isterse her şartta ve koşulda sizinle konuşabileceğinin güvencesi verilmeli
(Kız çocukları anneleri, erkek çocukları da babaları ile konuşabileceklerini bilmeli)
Ergenlikle ilgili süreçleri, yaşacaklarını ve değişimleri ile ilgili anne baba olarak onları önceden bilgilendirmeli ve hazırlamalı ( çocuğun yaşına ve bilgisine göre değerlendirerek yapılmalı)
Süreci kolay atlatması adına kitap vb kaynaklardan yararlanmalı hem siz hem de ona uygun kitapları okumalı
Ergenler yetişkinliğe geçişte yeni bir dünyaya atılır, yeni bir dünya görüşü oluşturur. Anne ve baba ile çatışmalar yaşanabilir. Çatışmalardan uzak durmalı, olabildiğince sakin konuşmalar yapmalı
Dönemsel olarak hormonların değişimine bağlı olarak rehavet görülebilir, bu süreçte sorumluluklarını tamamen kendine bırakılmalı, sonuçları ile de kendileri yüzleşmeli
Konuşmalar sırasında suçlayıcı ve eleştirel bir dil olan “sen” dili yerine “ben” dili kullanmalı
Öncelikle bu bir süreç ve dönem mutlaka bitecek ve sonucunda değişim dönüşüm gerçekleşecek bunu unutmamalı.
Bu süreçler tüm çocuklarda ve ailelerde faklı görülebilir. Çünkü her çocuk biricik ve özeldir. Aynı zamanda her aile ve aile dinamikleri de farklıdır.
Eğer bir çok şeyi denemiş ve hala çocuğunuzda bir sıkıntı olduğunu gözlemliyorsanız baş edilemeyen bir sorun olduğunu gözlemliyorsanız ki çocuklar bu mesajları davranışları yoluyla size gösterirler o zaman bir uzmandan destek almanız da fayda olabilir .
Klinik Psikolog Yeliz Bayraktar Aymete